Koszt budowy fundamentów domu jednorodzinnego

Budowa domu to proces wieloetapowy i długotrwały, który pod względem wykonawczym dzieli się na stan zerowy, stan surowy otwarty, stan surowy zamknięty, stan deweloperski oraz wykończenie wnętrza domu, kiedy to można go już umeblować i ostatecznie w nim zamieszkać. Fundamenty to najważniejszy element budynku. To, w jaki sposób i przy użyciu jakich materiałów zostaną wykonane, decyduje o ich trwałości i bezpieczeństwie użytkowania. Koszt wykonania stanu zerowego to 15-25% całości kosztów budowy domu, a w przypadku budowy powstającej na trudnych warunkach gruntowych może przekroczyć on nawet 30% wszystkich kosztów, dlatego tak ważne jest, aby jeszcze przed zakupem działki zlecić badanie geotechniczne gruntu. Koszt takiego badania to wydatek rzędu 1000–1500 zł.

Stan zerowy budynku - budowa fundamentów

Budowa stanu zerowego budynku obejmuje wyprowadzenie go do poziomu podłogi i przygotowanie pod budowę ścian nośnych, czyli: wyrównanie działki, wytyczenie i wykopanie fundamentów, wylanie fundamentów, wymurowanie ścian fundamentowych, przeprowadzenie instalacji wodno–kanalizacyjnej w obrębie fundamentów, drenaż i hydroizolację ścian fundamentowych oraz zasypanie fundamentów.

Co wpływa na wysokość kosztów budowy fundamentów?

Koszt budowy fundamentów zależy od następujących czynników:

• warunki gruntowe - przy wysokich wodach gruntowych wzrasta koszt hydroizolacji, a czasem również - konstrukcji fundamentów. Słaba i osypująca się gleba wymaga stosowania szalunków,
• powierzchnia i ciężar budynku - im większa powierzchnia i ciężar, tym solidniejsze bardziej solidne, a tym samymi droższe, muszą być fundamenty,
• poziom posadowienia - zależy m.in. od głębokości strefy przemarzania oraz poziomu zalegania gruntów nośnych (im wyższe ściany fundamentowe, tym wyższy koszt robocizny i materiałów),
• rodzaj konstrukcji - np. konieczność wykonania wieńca fundamentowego to dodatkowy koszt,
• warunki pogodowe - obfite deszcze mogą skomplikować prace - doprowadzić do poszerzenia i konieczności szalowania wykopów oraz większego zużycia betonu,
• kąt nachylenia działki - konieczność dodatkowego ocieplenia ścian fundamentowych przed zimnym wiatrem, dodatkowe murki oporowe, większa ilość kruszywa i ziemi do zasypania fundamentów, a także większy koszt izolacji przeciwwilgociowej,
• cena materiałów i robocizny, które w ostatnim czasie często ulegają znacznym zmianom,
• podpiwniczenie budynku - większa powierzchnia ścian fundamentowych jest równoznaczna z większymi wydatkami na robociznę oraz materiały budowlane.

Koszty budowy fundamentów w zależności od ich rodzaju

W zależności od sposobu posadowienia fundamentów w gruncie, dzielimy je na bezpośrednie i pośrednie. Fundamenty bezpośrednie stosuje się w sytuacji, kiedy grunty nośne znajdują się płytko pod powierzchnią. Najczęściej stosowane to: ławy fundamentowe, płyty fundamentowe i stopy fundamentowe. Fundamenty pośrednie przenoszą natomiast obciążenie budynku na głębsze warstwy podłoża gruntowego, wykorzystując do tego specjalne elementy konstrukcyjne takie jak: kesony, skrzynie czy pale fundamentowe. W przypadku budowy domków jednorodzinnych najczęściej stosowane są ławy fundamentowe, nieco rzadziej płyty i bardzo rzadko rozwiązania z zakresu fundamentów pośrednich. Ławy fundamentowe wylewa się pod ściany nośne budynku do gruntu, bez dodatkowego szalunku i stosuje się je głównie pod domy jednorodzinne o nieskomplikowanej bryle architektonicznej, posadowione na glebach o dobrej nośności. Płyty fundamentowe wylewa się natomiast pod całą powierzchnią domu i stosuje się je przede wszystkim pod budynki o skomplikowanych rzutach, posadowione na bardziej wymagających gruntach. Płyta fundamentowa pełni równocześnie funkcję posadzki parteru domu, która dzięki termoizolacji eliminuje mostki termiczne na styku podłogi z gruntem, przez co stosowana jest też w domach energooszczędnych i pasywnych. Popularnym rozwiązaniem są też płyty fundamentowe grzewcze - z wtopionymi rurami do ogrzewania podłogowego.

Koszt budowy ławy fundamentowej

Ławy fundamentowe wylewa się do gruntu w miejscach prowadzenia ścian nośnych budynku. Głębokość ich posadowienia zależy przede wszystkim od poziomu przemarzania gruntu, który w naszym kraju, w zależności od regionu, wynosi do 0,8 do 1,4 m, a także od poziomu warstwy nośnej gruntu, poziomu wody gruntowej, głębokości wypierania gruntu, poziomu posadowienia sąsiednich obiektów i ukształtowania terenu. Koszt budowy kompletnej ławy fundamentowej (robocizna + materiał)  to kwota rzędu od 300 do 440 zł/m².

Koszty hydroizolacji ławy fundamentowej

Rodzaj hydroizolacji ławy fundamentowej zależy w głównej mierze od rodzaju gruntu, na którym stawiamy dom, przy czym musimy pamiętać o tym, że na poziom jego wilgoci wpływają także wody opadowe. Pewne jest to, że każda ściana fundamentowa wymaga izolacji przeciwwilgociowej. Jej brak może doprowadzić do uszkodzenia ścian fundamentowych, kiedy temperatura spadnie poniżej 0, ponieważ nasiąknięty wodą beton podczas mrozu zwiększa swoją objętość, przez co pojawiają się na nim pęknięcia. Sama wilgoć zmniejsza natomiast izolacyjność termiczną ścian i prowadzi do powstawania na nich grzybów i pleśni. W zależności od rodzaju ziemi i poziomu wód gruntowych wykonuje się następujące izolacje:

• izolacja lekka przeciwwilgociowa - wykonuje się ją na gruntach łatwo przepuszczalnych, takich jak piaski i żwiry, gdzie poziom wody znajduje się poniżej posadowienia fundamentów,
• izolacja średnia przeciwwilgociowa – polecana jest w przypadku gruntów spoistych, o małej przepuszczalności, w miejscach, gdzie poziom wód gruntowych nie jest stały. Sprawdzi się m.in. na glebach gliniastych i ilastych. Poza samą izolacją fundamentów, warto zastosować tu także drenaż opaskowy wokół budynku.
• izolacja ciężka przeciwwilgociowa – stosuje się ją w miejscach, w których woda napiera na ściany fundamentowe pod ciśnieniem.

Izolację przeciwwilgociową fundamentów wykonujemy poziomo i pionowo. Pierwszą z nich wykonujemy na łączeniu ławy ze ścianą fundamentową oraz na połączeniu ściany fundamentowej ze ścianami nośnymi budynku, z kolei drugą, na ścianach fundamentowych od strony gruntu, a często też od strony wewnętrznej budynku. Należy zwrócić uwagę na to, aby obie izolacje były szczelnie połączone, ponieważ dzięki temu zachowamy jej ciągłość.

Jeżeli chodzi o koszty, to za wykonanie (robocizna i materiały) lekkiej i średniej hydroizolacji ławy fundamentowej zapłacimy od 15 do 20zł za m², z kolei za ciężką od 30 do 40zł za m².

Koszty budowy płyty fundamentowej

Płyta fundamentowa to rodzaj fundamentów wykonanych z płyty żelbetowej umieszczonej pod całą powierzchnią budynku. W odróżnieniu od ławy fundamentowej, przy osadzaniu płyty nie trzeba kierować się poziomem przemarzania gruntu, ale zgodnie z prawem budowlanym powinna być ona posadowiona co najmniej na głębokości 0,5 m w gruncie.

Najczęściej stosowane warstwy płyty fundamentowej:

• podbudowa z mechanicznie zagęszczonego kruszywa (żwiru),
• pospółka lub piasek – ubita warstwa o grubości 15 - 30 cm,
• izolacja termiczna – XPS lub styropian o wysokiej gęstości i grubości 15 - 30 cm,
• folia izolacyjna polietylenowa,
• żelbetowa płyta nośna, zbrojona zgodnie z projektem budynku,
• styropian posadzkowy,
• posadzka.

Koszt budowy płyty fundamentowej zwykłej (robocizna + materiał) waha się w granicach od 380 do 450 zł/m².

Koszt budowy płyty fundamentowej grzewczej

Płyta fundamentowa, poza tym, że jest elementem konstrukcyjnym budynku, może posiadać także funkcje grzewcze. Nośnikiem ciepła może być w tym rozwiązaniu powietrze lub woda. W pierwszym przypadku, obieg powietrza w rurach odbywa się przy pomocy wentylatora będącego elementem agregatu grzewczego. Powietrze, które przepływa przez nagrzewnicę (wodną lub elektryczną), osiąga odpowiednią temperaturę do rozgrzania płyty fundamentowej. W drugim przypadku, podgrzana za pomocą kotła woda wprowadzana jest w obieg przy użyciu specjalnej pompy. Budowa płyty fundamentowej (materiały + robocizna) to wydatki rzędu 550 - 650 zł/m², ale zdecydowanie warto wziąć je pod uwagę, przystępując do budowy domu.

Koszt budowy ściany fundamentowej

Ściana fundamentowa jest to element konstrukcyjny, który przenosi obciążenie budynku na fundamenty i grunt. Najczęściej murowana jest z bloczków betonowych o dużej wytrzymałości na ściskanie, łączonych pionowo i poziomo na zaprawę murarską. Innym rozwiązaniem są ściany monolityczne, wykonane z betonu lub z betonu zbrojonego prętami stalowymi oraz ściany murowane z tzw. pustaków zasypowych. Szerokość ściany fundamentowej powinna być dostosowana do grubości murów nośnych, jednak nie powinna być cieńsza niż 25 cm. Jeżeli chodzi o koszty, to za m² ściany fundamentowej zapłacimy w granicach 65 - 80 zł.

Jak obniżyć koszty budowy fundamentów?

Oszczędności nie powinniśmy na pewno szukać w materiałach - na tym naprawdę nie warto oszczędzać. Jak więc obniżyć koszty budowy fundamentów? Oto nasze podpowiedzi:

• zakup działki z odpowiednim gruntem pod budowę (teren równy,  grunty rodzime spoiste, nisko położona strefa nośna),
• zaprojektowanie i budowa niższej ścianki fundamentowej (oczywiście, jeżeli to jest możliwe),
• nieskomplikowana konstrukcja fundamentów (dom parterowy o prostej konstrukcji),
• wylewanie ławy fundamentowej bezpośrednio do gruntu, bez szalunku (prace ziemne i betonowanie muszą być prowadzone w bezdeszczowe dni),
• budowa w systemie gospodarczym (prace, które nie wymagają specjalnej wiedzy i doświadczenia wykonujemy samodzielnie – np. wykopy, zbrojenia),
• zakup towarów z usługą na obniżonej stawce VAT - 8%,
• rezygnacja z podpiwniczenia domu (np. pomieszczenie na kotłownię, czyli ok. 7 m² można wygospodarować w powierzchni użytkowej domu).

Jak już wspomnieliśmy na wstępie, fundament to najważniejszy element konstrukcyjny, który ma ogromne znaczenie, jeżeli chodzi o trwałość budowli i bezpieczeństwo jej mieszkańców, dlatego jeżeli myślimy o oszczędnościach na materiałach, to zapamiętajmy, że nie tędy droga! Musimy pamiętać o tym, że zarówno jakość materiałów, jak i doświadczenie ekipy budowlanej, której powierzymy ten etap prac będą miały swoje konsekwencje w przyszłości.